Lepeze

LEPEZE - INSTRUMENTI VETRA

Zašuštela je moja lepeza noćas, možda je to bio samo dah jednog prošlog vremena ili pak vetar sa Fudžijame

Za lepeze se kaže da njihova prisutnost privlači nečujnu muziku.
Neki ih čak nazivaju instrumentima vetra.
Njihov polukružni oblik se takođe smatra srećnim.
Mnoge kulture, uključujući kinesku, japansku i špansku instinktivno povezuju lepezu
s romansom i elegantnim ženama.


Veruje se da su prve lepeze izrađene pre više od 3000 godina u Kini.
Prvenstveno su bile statusni simbol i privilegija kojim su robovi hladili svoje gospodare.
Prve lepeze su, pretpostavlja se, bile samo palmin list, ali nije prošlo mnogo vremena i
počele su dobijati druge oblike i namene.



Neke od prvih lepeza su se proizvodile od perja, i to obično od guščjeg. Egzotičniji primerci, od perja fazana, jastreba, sokola i petlova, hladili su povlaštenu klasu. Lepeze napravljene od konjske ili dlake divljači predstavljale su statusni simbol muških vladara.

Do trenutka kada su japanske lepeze počele da se pojavljuju, oko 11. veka, lepeze su bile ravne.
Novi stil sklapajućih lepeza zaživio je tek tokom sledećih 300 godina.
Rebra u lepezi su obično pravljena od ratana, bambusa, a povremeno i od skupljih materijala, kao što su zlato ili žad. Kasnije su rezbarena slonovača i kitove kosti postale popularne pri izradi ženskih lepeza.
Danas su gotovo zaboravljeni stari salonski običaji otmenih krugova, kao i moda koja je kao jedan od glavnih atributa koristila lepeze, nekoć omiljeno žensko pomagalo.
"Žene katkad lepezama izvode veća junaštva nego muškarci mačem".
Tako čitamo u mletačkim novinama iz 18. veka.


Dovoljno je ovo nekoliko reči kako bi se dokazala važnost ovog predmeta ženske mode, pravo umetničko delo za šetnju, protagonist nekoć dokonih razgovora i balova, pomagač u susretima i zaljubljivanju, posrednik u kretnjama privlačenja i odbijanja.
Predstavljeni predmeti vrlo su različiti: neizbežan akcenat lepeza među venčanim darovima i na proslavama veridbi i venčanja, pojašnjava brojna prizivanja na ljubav, konvencionalno predstavljena romantičnim prizorima, galantnim susretima, često umetnutim u kičaste krajobraze, susretima mladih zanesenih ugodnim razgovorima ili sjedinjenih u plesu; ili pak simbolički prizivana plamtećim srcima, krilatim putima, mladicama bršljana i cvećem.
Brojni su i mitologijski i alegorijski sadržaji, krajolici i ambijentalne rekonstrukcije onodobne odeće, a ne nedostaju ni primerci lepeza izrađenih u slavu važnih istorijskih događanja, poput onog velike vrednosti koji ilustrira uspehe Francuske revolucije, odnosno retkog primerka posvećenog prvim usponima aerostatike, onog uobičajenijeg, ali uvek zanimljivog za istoriju običaja, koji prikazuje najistaknutije ličnosti Prvoga svetskoga rata.
Lepeze nisu morale biti nužno oslikane nekim motivima. U Kini se smatralo da boja lepeze ne bi smela biti crna ili bela, jer su to tradicionalne boje žalosti.


No bile one oslikane ili ne, od perja, ratana, pirinčevog papira ili čipke, kineske, japanske, viktorijanske, vintage ili španke - flamenko crvene, bile one korišćene za hlađenje, za zavođenje ili prikrivanje stidljivih pogleda, možemo sa setom gledati slike u teškim zlatnim ramovima obešene u salonima starih dvoraca, stare filmove ili poneku staricu što prođe leti parkom i zastane na klupici da se odmori, pa iz torbice izvadi lepezu koju čuva još od svoje bake, možemo se diviti fantastčnim plesačima flamenka ili subkulturnim festivalima na kojima se u neverojatnim kombinacijama pronađe i poneka lepeza s ovih slika, ali ne možemo ostati ravnodušni nad trudom i ljubavlju koji su utkani u svaki njihov detalj.